تغذیه در بیماران دیالیزی | راهنمای کامل رژیم غذایی مناسب دیالیز
دیالیز یعنی چه؟
دیالیز یک روش پزشکی است که در آن مواد زائد، آب اضافی و سموم از خون پاک‌سازی می‌شوند، وقتی که کلیه‌ها دیگر قادر به انجام این کار نیستند. بیمارانی که تحت دیالیز قرار می‌گیرند، باید توجه ویژه‌ای به تغذیه خود داشته باشند تا از بروز عوارض جدی جلوگیری کنند.
چرا تغذیه برای بیماران دیالیزی مهم است؟
در دیالیز، بخشی از مواد مفید هم ممکن است همراه با مواد زائد از بدن خارج شود. اگر تغذیه صحیح نباشد، بدن بیمار با کمبودهایی مواجه می‌شود که می‌تواند سیستم ایمنی، عضلات و حتی قلب را تحت تأثیر قرار دهد.
نکات مهم تغذیه‌ای برای بیماران دیالیزی
۱. محدودیت پتاسیم
پتاسیم بالا = خطر ایست قلبی
مواد غذایی پرپتاسیم: موز، پرتقال، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، کیوی، آووکادو
راهکار: مصرف میوه‌های کم‌پتاسیم مثل سیب، انگور، آناناس
۲. کنترل فسفر
فسفر بالا = آسیب به استخوان و خارش شدید
غذاهای پر فسفر: لبنیات، آجیل، نوشابه‌های سیاه
راهکار: استفاده از فسفر بایندر طبق دستور متخصص تغذیه
۳. کاهش مصرف سدیم (نمک)
نمک زیاد = افزایش فشار خون و احتباس مایعات
توصیه: حذف نمکدان، پرهیز از غذاهای فرآوری‌شده
۴. محدودیت مایعات
بیماران دیالیزی نباید بیش از مقدار مجاز مایعات بنوشند
نوشیدن زیاد آب می‌تواند باعث ورم، تنگی نفس و فشار بر قلب شود
راهکار: استفاده از یخ‌خرد، لیوان‌های کوچک، آب‌نبات‌های ترش برای کاهش عطش
۵. پروتئین کافی، نه زیاد
بدن به پروتئین باکیفیت نیاز دارد
منابع خوب: سفیده تخم‌مرغ، ماهی، مرغ بدون پوست
از مصرف بیش از حد گوشت قرمز پرهیز شود
آیا نیاز به مکمل هست؟
بسیاری از بیماران دیالیزی نیاز به مکمل‌هایی مثل ویتامین B، D و آهن و ال-کارنیتین و کلسیم و … دارند. این موارد باید توسط پزشک یا متخصص تغذیه تجویز شوند.
توصیه‌های نهایی:
از یک متخصص تغذیه برنامه غذایی بگیرید.
از مصرف خودسرانه داروهای گیاهی پرهیز کنید.
برچسب مواد غذایی را بخوانید.
سعی کنید وزن‌تان در محدوده سالم باقی بماند.
